eso1037pl — Zdj�cie prasowe

Pobliski galaktyczny idea�

8 wrze�nia 2010

ESO opublikowa�o nowe, spektakularne zdj�cie NGC 300, galaktyki spiralnej podobnej do Drogi Mlecznej, po�o�onej w pobliskiej grupie galaktyk (Grupa Rze�biarza). 50-godzinna ekspozycja wykonana za pomoc� instrumentu Wide Field Image (WFI) w obserwatorium ESO La Silla w Chile pokazuje struktur� galaktyki w niesamowitych szczeg���ach.

Odkryta w Australii przez szkockiego astronoma Jamesa Dunlopa na pocz�tku dziewi�tnastego wieku, NGC 300 jest jedn� z najbli�szych i najlepiej widocznych galaktyk spiralnych na niebie po�udniowym. Jest wystarczaj�co jasna, aby �atwo dostrzec j� przez lornetk�. Znajduje si� w� niepozornej konstelacji Rze�biarza, kt��ra ma niewiele jasnych gwiazd, ale jest domem zbiorowiska pobliskich galaktyk, kt��re formuj� Grup� Rze�biarza [1]. Inne galaktyki grupy sfotografowane teleskopami ESO to NGC 55 (eso0914), NGC 253 (eso1025, eso0902) i NGC 7793 (eso0914). Wiele galaktyk ma przynajmniej niewielkie nieregularno�ci, ale NGC 300 wydaje si� by� wybitnie normalna. Dzi�ki temu jest idealnym przypadkiem dla astronom��w badaj�cych struktur� i sk�ad galaktyk spiralnych, takich jak nasza w�asna.

Zdj�cie z Wide Field Imager (WFI) z Obserwatorium ESO La Silla w Chile zosta�o z�o�one z wielu pojedynczych fotografii, uzyskanych poprzez wielki zestaw r���nych filtr��w, o ��cznym czasie ekspozycji bliskim 50 godzinom. Dane by�y zbierane przez wiele nocy obserwacyjnych roz�o�onych na kilka lat. G���wnym celem tej szerokiej kampanii obserwacyjnej by�o uzyskanie kompletnego przegl�du gwiazd w galaktyce, obejmuj�cego zar��wno liczb� jak i typy gwiazd, wyodr�bniaj�c obszary, a nawet pojedyncze gwiazdy, co gwarantuje dok�adniejsze i bardziej wyspecjalizowane badania. Ale tak bogata kolekcja danych b�dzie mie� w najbli�szych latach tak�e inne zastosowania. Dzi�ki obserwowaniu galaktyki przy pomocy filtr��w, kt��re wyodr�bniaj� �wiat�o pochodz�ce tylko od wodoru i tlenu, wiele obszar��w gwiazdotw��rczych w ramionach spiralnych NGC 300 widocznych jest na zdj�ciu ze szczeg��lnie wyra�nie jako czerwone i r���owe ob�oki. Ze swoim olbrzymim polem widzenia 34 x 34 minuty �uku, podobnym do rozmiar��w Ksi��yca w pe�ni, WFI jest idealnym narz�dziem dla astronom��w do badania du�ych obiekt��w, takich jak NGC 300.

W NGC 300 zachodzi wiele interesuj�cych zjawisk astronomicznych, kt��re badano teleskopami ESO. Astronomowie z ESO odkryli ostatnio najbardziej odleg�� i jedn� z najmasywniejszych gwiazdowych czarnych dziur do tej pory zaobserwowanych w tej galaktyce (eso1004), jako obiekt w uk�adzie podw��jnym, towarzysz�cy gor�cej i jasnej gwie�dzie Wolfa-Rayeta. NGC 300 oraz inna galaktyka, NGC 55, powoli kr��� dooko�a i w kierunku siebie, we wczesnych fazach d�ugiego procesu zderzania si� (eso0914). Aktualne najlepsze oszacowanie odleg�o�ci do NGC 300 r��wnie� zosta�o wykonane przez astronom��w korzystaj�cych mi�dzy innymi z Bardzo Du�ego Teleskopu VLT w Obserwatorium ESO Paranal (eso0524).

Uwagi

[1] Mimo, �e zazwyczaj jest uznawana za nale��c� do Grupy Rze�biarza, najnowsze pomiary odleg�o�ci sugeruj�, �e NGC 300 le�y znacznie bli�ej, ni� wiele innych galaktyk z tej grupy i mo�e by� tylko lu�no z nimi zwi�zana.

Wi�cej informacji

ESO, Europejskie Obserwatorium Po�udniowe, jest wiod�c� mi�dzyrz�dow� organizacj� astronomiczn� w Europie i najbardziej produktywnym obserwatorium astronomicznym na �wiecie. Nale�y do niego 14 kraj��w: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Wielka Brytania oraz W�ochy. ESO prowadzi ambitne programy dotycz�ce projektowania, konstrukcji i u�ytkowania silnych naziemnych instrument��w obserwacyjnych, pozwalaj�c astronomom na dokonywanie znacz�cych odkry� naukowych. ESO odgrywa wiod�c� rol� w promowaniu i organizowaniu wsp���pracy w badaniach astronomicznych. ESO zarz�dza trzema unikalnymi, �wiatowej klasy obserwatoriami w Chile: La Silla, Paranal i Chajnantor. W Paranal ESO posiada Bardzo Du�y Teleskop (Very Large Telescope), najbardziej zaawansowane na �wiecie astronomiczne obserwatorium w �wietle widzialnym oraz teleskop VISTA, najwi�kszy na �wiecie instrument do przegl�d��w nieba. ESO jest europejskim partnerem dla rewolucyjnego teleskopu ALMA, najwi�kszego istniej�cego projektu astronomicznego. ESO planuje obecnie 42-metrowy Ekstremalnie Wielki Teleskop Europejski (European Extremely Large optical/near-infrared Telescope - E-ELT), kt��ry stanie si� ���najwi�kszym okiem �wiata na niebo���.

Kontakt

Krzysztof Czart
Astronomia.pl
Toru�, Poland
E-mail: k.czart@astronomia.pl

Richard Hook
ESO, La Silla, Paranal, E-ELT and Survey telescopes Press Officer
Garching bei M��nchen, Germany
Tel.: +49 89 3200 6655
E-mail: rhook@eso.org

Connect with ESO on social media

Jest to t�umaczenie Komunikatu prasowego ESO eso1037